KEY TĂNG TRƯỞNG 03 - Giá Trị Backlog - Cú Hích Của Ngành Xây Dựng
Trong phương pháp tìm kiếm những "chìa khóa" tăng trưởng của một ngành nghề, một yếu tố mang ý nghĩa then chốt đối với ngành xây dựng chính là "Giá trị Backlog". Đây không chỉ là một con số trên báo cáo tài chính, mà còn là kim chỉ nam phản ánh sức khỏe hiện tại và triển vọng tương lai của các doanh nghiệp xây lắp, từ đó tác động trực tiếp đến kỳ vọng giá cổ phiếu.
1. Giá trị Backlog của ngành xây dựng mang ý nghĩa gì?
"Backlog" hiểu đơn giản là tổng giá trị hợp đồng mà doanh nghiệp đã ký kết nhưng chưa thực hiện xong. Nó đại diện cho khối lượng công việc đã được đảm bảo và sẽ được triển khai trong tương lai.
Đối với một doanh nghiệp xây dựng, giá trị backlog mang nhiều ý nghĩa quan trọng:
Dòng doanh thu trong tương lai: Đây là nguồn doanh thu đã được "đặt cọc" sẵn, đảm bảo cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trong các quý, các năm tới. Một backlog lớn cho thấy khả năng tạo ra doanh thu ổn định và bền vững.
Thước đo năng lực cạnh tranh và uy tín: Việc liên tục trúng thầu và tích lũy được backlog lớn phản ánh năng lực kỹ thuật, kinh nghiệm, và uy tín của doanh nghiệp trong ngành. Nó cho thấy khả năng vượt qua các đối thủ để giành được các dự án quan trọng.
Tầm nhìn về sự tăng trưởng: Một “backlog” tăng trưởng đều đặn cho thấy doanh nghiệp đang mở rộng quy mô hoạt động, có thể là thông qua việc thâm nhập vào các thị trường mới, giành được các dự án lớn hơn, hoặc đa dạng hóa loại hình công trình.
2. Tác động của giá trị Backlog đến tương lai và giá cổ phiếu như thế nào?
Giá trị backlog có mối quan hệ mật thiết với triển vọng tương lai của doanh nghiệp và là một trong những yếu tố quan trọng tác động đến định giá cổ phiếu.
Động lực cho giá cổ phiếu: Khi nhà đầu tư nhận thấy backlog của một doanh nghiệp tăng trưởng đều và mạnh, họ sẽ kỳ vọng vào sự bùng nổ về doanh thu và lợi nhuận trong tương lai. Kỳ vọng này thường dẫn đến sự gia tăng về định giá và đẩy giá cổ phiếu lên cao. Ngược lại, một backlog sụt giảm có thể là dấu hiệu của sự chững lại hoặc suy thoái, khiến giá cổ phiếu chịu áp lực.
Định hướng chiến lược đầu tư: Đối với các nhà đầu tư theo trường phái giá trị hoặc tăng trưởng, việc phân tích backlog là một bước quan trọng để đánh giá tiềm năng của cổ phiếu ngành xây dựng. Cổ phiếu của các doanh nghiệp với backlog "khủng" thường được ưu tiên trong danh mục đầu tư dài hạn.
Ví dụ thực tiễn: Hòa Bình (HBC) hoặc Coteccons (CTD)
Trong những năm bùng nổ của thị trường bất động sản (Giai đoạn 2016-2018), các doanh nghiệp đầu ngành như CTD hay HBC thường công bố giá trị backlog khổng lồ, lên tới hàng chục nghìn tỷ đồng. Backlog này chủ yếu đến từ các dự án chung cư cao cấp, khu đô thị lớn, hay các dự án công nghiệp.
Tác động tích cực: Giá trị backlog lớn đã củng cố niềm tin của nhà đầu tư vào khả năng tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận vượt trội của CTD và HBC trong những năm tiếp theo. Điều này đã giúp cổ phiếu của họ đạt được mức định giá cao và tăng trưởng mạnh mẽ trên thị trường. Các báo cáo phân tích cũng liên tục nhấn mạnh yếu tố backlog như một điểm sáng của doanh nghiệp.
Khi Backlog thay đổi: Tuy nhiên, khi thị trường bất động sản gặp khó khăn, việc giành được các dự án mới trở nên khó khăn hơn, dẫn đến giá trị backlog sụt giảm. Khi đó, dù doanh nghiệp vẫn đang thực hiện các hợp đồng cũ, nhưng triển vọng tương lai không còn tươi sáng như trước, và điều này đã tác động tiêu cực đến giá cổ phiếu của các doanh nghiệp này.
3. Các ngành nghề nào sẽ tác động vào giá trị Backlog của ngành xây dựng?
Ngành Bất động sản: Đây là ngành có tác động lớn nhất. Sự phát triển của phân khúc nhà ở (chung cư, biệt thự, nhà phố), bất động sản nghỉ dưỡng (khách sạn, resort), bất động sản công nghiệp (nhà xưởng, kho bãi) trực tiếp tạo ra nhu cầu xây dựng. Khi thị trường bất động sản sôi động, các chủ đầu tư liên tục khởi công dự án mới, đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp xây dựng sẽ có nhiều cơ hội để ký kết hợp đồng và gia tăng backlog.
Ngành Sản xuất và Công nghiệp: Việc mở rộng nhà máy, xây dựng khu công nghiệp, kho bãi logistics, hoặc các cơ sở sản xuất mới của các doanh nghiệp trong ngành sản xuất, chế biến, chế tạo… là nguồn cầu lớn cho xây dựng công nghiệp. Đặc biệt là các doanh nghiệp FDI (đầu tư trực tiếp nước ngoài) thường mang theo các dự án xây dựng lớn.
Ngành Hạ tầng giao thông và Năng lượng: Các dự án đầu tư công như đường cao tốc, cầu, cảng biển, sân bay, nhà máy điện (thủy điện, nhiệt điện, điện gió, điện mặt trời) đóng góp đáng kể vào backlog của các nhà thầu xây dựng chuyên biệt về hạ tầng.
Ngành Thương mại và Dịch vụ: Việc xây dựng các trung tâm thương mại, siêu thị, văn phòng cho thuê, bệnh viện, trường học… cũng tạo ra nhu cầu xây dựng đáng kể, đặc biệt là trong các đô thị lớn.
Du lịch và Lữ hành: Sự phát triển của du lịch kéo theo nhu cầu xây dựng khách sạn, resort, khu vui chơi giải trí, góp phần vào backlog của các nhà thầu chuyên về lĩnh vực này.
4. Tìm kiếm giá trị Backlog của ngành xây dựng ở đâu?
a. Thuyết Minh Báo Cáo Tài Chính
Đây là nơi bạn có nhiều khả năng tìm thấy thông tin chi tiết nhất về backlog. Các công ty xây dựng lớn, minh bạch thường sẽ chủ động thuyết minh về giá trị hợp đồng đã ký kết nhưng chưa thực hiện (hoặc các thuật ngữ tương tự như "hợp đồng còn dở dang", "giá trị công việc chưa nghiệm thu") trong phần thuyết minh báo cáo tài chính, đặc biệt là ở các mục liên quan đến:
Doanh thu chưa thực hiện (Deferred Revenue) hoặc Người mua trả tiền trước (Customer Advances): Mặc dù đây không phải là backlog trực tiếp, nhưng sự gia tăng đáng kể của các khoản mục này có thể là dấu hiệu cho thấy công ty đã nhận được tiền ứng trước từ các dự án lớn.
Hợp đồng xây dựng dở dang (Construction in Progress - CIP): Phần thuyết minh về CIP có thể cung cấp thông tin về các dự án đang triển khai và giá trị còn lại của chúng. Mặc dù đây là các dự án đang thực hiện chứ không phải hoàn toàn là backlog mới ký, nó vẫn cho thấy quy mô công việc của công ty.
b. Báo Cáo Thường Niên (Annual Report) và Báo Cáo Quản Trị (Management Discussion and Analysis - MD&A)
Các báo cáo này thường mang tính chất tổng quan và chiến lược. Trong phần MD&A hoặc các phần giới thiệu về hoạt động kinh doanh, ban lãnh đạo công ty thường sẽ đề cập đến các dự án lớn mới trúng thầu, thông tin về các dự án quan trọng mới được ký kết, bao gồm chủ đầu tư, loại hình và giá trị ước tính.
c. Báo Cáo Phân Tích của Công Ty Chứng Khoán (Nơi tôi thường tìm kiếm)
Các công ty chứng khoán (CTCK) thường cung cấp số liệu backlog ước tính, các chuyên viên phân tích thường sẽ tổng hợp thông tin từ nhiều nguồn, bao gồm cả các cuộc họp với ban lãnh đạo doanh nghiệp, để đưa ra con số ước tính về backlog.
Phân tích chất lượng backlog: Không chỉ số lượng, các báo cáo còn đánh giá chất lượng backlog (ví dụ: backlog từ dự án nào, chủ đầu tư nào, tỷ suất lợi nhuận ra sao), điều này rất quan trọng để đánh giá tiềm năng tăng trưởng.
Kết luận:
Giá trị backlog không chỉ là một chỉ báo đơn thuần mà là một thước đo về năng lực và triển vọng tăng trưởng của một doanh nghiệp xây dựng. Việc hiểu rõ ý nghĩa, tác động của backlog, sẽ đồng thời giúp nhà đầu tư có cái nhìn liên quan đến ngành Bất Động Sản, bởi vì khi Giá trị Backlog có xu hướng tăng, nghĩa là ngành Bất Động Sản có thể được hưởng lợi từ một yếu tố kích thích nào đó, như “Lãi suất” hoặc “Luật Đất Đai”.
Nếu chúng ta đã hiểu về Key Tăng Trưởng “Lãi suất”, vậy chúng ta sẽ tìm hiểu tiếp về sự ảnh hưởng của “Luật Đất Đai” trong phần Key Tăng Trưởng tiếp theo.
Key Tăng Trưởng 04 - Key Tăng Trưởng 04 - Luật Đất Đai và Bất Động Sản
